Van schutting tot camper
Heel vroeger, toen Nederland nog uit jagers en verzamelaars bestond, was er geen oorlog. Mensen die er meer verstand van hebben dan ik, hebben dat uitgezocht. Hun verklaring is vrij logisch: als rondtrekkend jager had je weinig bezittingen en geen eigen grond. Er viel dus niet veel te verdedigen. Geen strijd om land, geen oorlog over grenzen. Bovendien had je aan vier uur per dag genoeg om aan eten te komen. De rest van de tijd besteedde je aan slapen, wandelen, praten, of gewoon niets doen. Geen deadlines, geen file, geen bureaucratie en geen gedoe over de hoogte van je schutting.
Dat veranderde toen mensen zich begonnen te vestigen. Met het bezit van grond ontstond de behoefte die grond te beschermen, en dus ontstond territoriumdrift. Wie in de jaren zestig of zeventig opgroeide, weet misschien nog hoe de achtertuinen eruitzagen: open, met hooguit een draadje tussen de percelen. Naarmate de buurten voller raakten, veranderden die draadjes in hekjes, en de hekjes in schuttingen. Inmiddels wonen we tussen muren van bijna twee meter hoog.
Tegelijkertijd lijkt de onderlinge verdraagzaamheid af te nemen. Mensen hebben kortere lontjes, minder geduld. Er wordt sneller gescholden, geklaagd en getoeterd. Maar ik zie ook een tegenbeweging. Een groeiende groep mensen is hier klaar mee en kiest voor een vrijer leven.
Niet alleen ouderen die in de winter naar Spanje trekken, maar ook jonge digitale nomaden. Mensen die in een camper wonen, de wereld rondreizen en onderweg hun werk online doen. Ze hebben weinig bezittingen, geen eigen grond – en vaak ook geen schutting. Dat maakt ze verrassend vriendelijk en ontspannen. Ik heb ze regelmatig ontmoet tijdens mijn eigen reizen.
Het is fascinerend: hoe minder je hebt, hoe minder je lijkt te moeten verdedigen. Minder bezit betekent minder stress. En de jongere generatie lijkt steeds meer bereid om te delen. Van auto’s tot huizen, van werkplekken tot kampeerplekken. Misschien keren we, met een omweg van duizenden jaren, terug naar het nomadisch bestaan. Niet vanwege voedselschaarste, maar om weer rust en veiligheid te vinden. Breekt de Hel ergens los? Dan rijd je gewoon naar een plek waar het wél goed gaat.
Een camper heb ik al. Maar of ik mijn huis moet verkopen? Dat blijft voorlopig een brug te ver.
Caro