Column Ton van Rijswijk
Hoe krijgen we een grotere betrokkenheid?
Al vele jaren maak ik mij zorgen over de betrokkenheid van de gewone burger bij de politieke besluitvorming: Is het voldoende om 1 maal per vier jaar je stem op een partij of een beweging uit te brengen of is er meer nodig om de stemmer betrokken te houden? Mijn zorg heeft zowel betrekking op de landelijke als de gemeentelijke politiek. Op beide platforms heeft de kiezer heel veel vertrouwen in het bestuur verloren. Kijk naar de situatie op landelijk niveau, waar de toeslagenaffaire en de manier waarop daar mee omgegaan is, voor veel wantrouwen gezorgd heeft. Maar kijk ook naar een gemeente als Den Haag, waar partijen elkaar uitsluiten en de opkomst bij de laatste verkiezingen de 50% niet eens haalde, zo weinig vertrouwen hadden de Haagse kiezers in de lokale partijen.
In mijn jeugd was mijn vader lid van een politieke partij en hij bezocht de afdelingsvergaderingen, waarop zowel de landelijke als de lokale problemen aan de orde kwamen, die een standpunt van “de partij” behoefden. Mijn vader geloofde er heilig in en kwam altijd enthousiast van die afdelingsbijeenkomsten weer thuis. Hij had zijn zegje kunnen doen en er was ook naar hem geluisterd. Wat resteerde was de uitdaging voor het partijkader (leden van de Tweede Kamer of leden van de gemeenteraad) om andere partijen te overtuigen van de juistheid van de eigen standpunten. Maar ik praat nu over de jaren 50-60 en de tijden zijn “iets” veranderd! Nou ja iets, ontzettend veranderd. De gezinnen bestaan doorgaans uit tweeverdieners, die na een drukke dag van werken iets anders aan hun hoofd hebben dan politieke besluitvorming. Men wil zich ook vermaken, ontspannen, een hobby uitoefenen, met de kinderen praten etc. Maar dat 1 keer per 4 jaar je stem uitbrengen onvoldoende is, weet ook deze generatie. Het niveau en de manier van werken van politici is immers ook sterk gewijzigd en ze zij worden aangesproken via sociale media, die heel veel toetsenbordridders hebben opgeleverd. Zijn referenda de oplossing, waarbij essentiële beslispunten aan de bevolking worden voorgelegd? Ik geloof het niet: bij referenda ontbreekt het aan overleg, aan luisteren naar de argumenten van anderen, aan het op een rij zetten van voors en tegens, referenda dwingen niet tot grondig nadenken en elkaar beïnvloeden. Wellicht zit de oplossing in het burgerberaad, waarover schrijfster Eva Rovers het had in het programma Buitenhof van zondag 8 mei. Bent u nieuwsgierig geworden, kijk dan eens verder op de site van de stichting burgerberaad: mijnburgerberaad.nl Burgerberaad vervangt niet de democratie, maar is een aanvulling. Misschien moet Haaksbergen maar eens een initiatief nemen.
