Textielverleden verwoord
HAAKSBERGEN – Twaalf jaar na dato toverde Rutger Spanjer een bijzonder document over de Haaksbergse textielgeschiedenis uit zijn persoonlijk archief tevoorschijn: de luisterdocumentaire over ‘Hoe Jordaan uit Haaksbergen verdween’. Onze 33-jarige plaatsgenoot maakte de reportage als afstudeeropdracht voor de School voor Journalistiek. ,,Vraag me niet waarom ik het al die jaren onaangeroerd op zolder heb laten liggen. Het moest zo zijn denk ik. Want misschien is de tijd er rijp voor nu met Jan Leppink, Henk Boller en Hendrik Hilderink drie van de 5 geïnterviewde oud werknemers van Textielfabriek D. Jordaan & Zonen zijn overleden. Ik vind het belangrijk dat 200 jaar textielgeschiedenis Jordaan wordt doorgegeven aan de volgende generaties. Het was ooit de grootste werkgever van Haaksbergen.” Begin jaren 70 sloot het bedrijf de deuren. Jan Leppink (later directeur Unipro) bekleedde een staffunctie. Hendrik Hilderink werkte op kantoor en zat in de ondernemingsraad. Henk Boller was onderhoudsmonteur. Met ook interviews van Gerrit en Christien Menkehorst trok Spanjer de luisterdocumentaire over de hele breedte van het bedrijf. ,,Als je Boller hoort, hoor je de werkvloer. Ik heb getracht een compleet beeld weer te geven van een textielfabriek die belangrijk is geweest voor Haaksbergen.”
Zijn luisterdocumentaire kon de goedkeuring destijds wegdragen bij geïnterviewden. In 1971 sloot D. Jordaan & Zonen de deuren van de fabriek als Haaksbergse exponent van de ondergang van de Twentse textielindustrie. Rutger Spanjer haalde de laatste jaren en de uiteindelijke teloorgang van deze textielfabriek terug. ,,Of de geïnterviewden het achterste van hun tong hebben laten zien, weet ik natuurlijk niet. Maar er zat een behoorlijke tijd tussen de sluiting van de fabriek en het maken van deze radiodocumentaire. Ik heb wel het gevoel dat men heel open was. Jan Leppink zat dicht bij het vuur in die tijd. En hij zal ongetwijfeld dingen hebben meegemaakt die nooit in de openbaarheid zullen komen. Het is goed zo. De reacties zijn in ieder geval verrassend positief. Zo komen van over de hele wereld uitgewaaide plaatsgenoten die het sowieso mooi vinden de stemmen van hun dierbaren op deze wijze terug te horen. En men laat weten het inhoudelijk een mooi verhaal te vinden.”
De 33-jarige Spanjer zwierf zelf een aantal jaren door Nederland, werkte als journalist bij verschillende regionale omroepen en maakte de switch naar voorlichtingsafdelingen van onder meer een grote bankinstelling. ,,Dat laatste wrong met m’n journalistieke gevoel. Als journalist wil je de werkelijkheid optekenen en er geen kwinkslag voor de Bühne aan meegeven. Ik ben daar mee gestopt en werk tegenwoordig in de mooiste Jumbo vestiging van Nederland van Tijn en Niek Leussink in Goor.” Een move die hij kan verklaren. ,,Op de winkelvloer ontmoet je mensen. Mensen hebben altijd iets te vertellen. Als journalist schreef je het op of maakte je er een reportage van. Dat doe ik nu minder. Maar je weet nooit waar het journalistieke bloed nog kruipt. Het begon wel weer te kriebelen toen ik deze luisterdocu voor de dag haalde.”
De komende weken plaatsen we een drieluik in woord en beeld van de hand van Rutger Spanjer over de documentaire in Weekblad Rond Haaksbergen. Volgende week Deel 1.
